Còn nhớ trong một note viết hồi đầu năm ngoái, tui đã thề thốt sẽ không mua sắm máy ảnh nữa cho đến năm 2015. Thì đây, bây giờ đã là năm 2015.
Chuẩn bị mua máy ảnh mới, tui chợt nghĩ lại về những năm tháng trôi qua, đã có nhiều hội ngộ kỳ thú với nhiều chiếc máy ảnh phim tráng lệ kỳ tình. Tui sẽ review lại tất cả bọn chúng, mỗi lần một chiếc, tuỳ hứng. Để bạn bè chụp ảnh có thêm ý kiến lựa chọn.
Hôm nay sẽ là Super Ricohflex.
Duyên nợ với Ricohflex bắt nguồn từ một vị bằng hữu có quá nhiều duyên nợ, cả duyên, cả nợ. Anh ta đã dùng máy Ricohflex để chụp những tấm phim đẹp nhất sự nghiệp của mình, tính cho đến hôm nay, theo thiển ý của tui. Những ngày đầu gặp mặt, anh ta đã giới thiệu cho tui chiếc máy này, hết lời ca tụng. Tui đã tìm mua cho được một chiếc, và chưa từng hối hận cho tới ngày nay.
Ricohflex là máy song kính phản chiếu dùng phim cỡ trung, khổ vuông của hãng Ricoh, được sản xuất vào quãng thập niên 50-60 của thế kỷ 20. Máy có thiết kế bề ngoài cực kỳ đơn giản, tương tự như các máy song kính phản chiếu ống kính răng cưa của Kodak hay Zeiss Ikon cùng thời. Hình dạng như chiếc hộp sắt cao độ một gang tay. Hai ống kính là hai bánh răng mắc vào nhau để cùng xoay chuyển. Tất cả các cơ phận được bố trí hoàn toàn ở trên cụm song kính. Hộp máy là buồng phim, khung kính phản xạ và thước ngắm. Khi mở nắp lưng máy, ta thấy khung lắp phim ở trong, có thể tháo rời được. Và sau khi tháo khung lắp này ra, chiếc máy hiển hiện hoàn toàn là một cái hộp vuông có ống kính. Như một cái box camera cổ điển.
Cụm song kính cũng không có cấu tạo gì phức tạp hơn. Kính chụp có tiêu cự cố định 80 li, cấu tạo chỉ 3 thành phần kính, có tráng phủ nhưng khá nhẹ. Nhìn không tím rịm hay xanh rì như các loại kính hàng hiệu khác. Khẩu độ mở được liên tục từ f3.5 tới f16. Lưu ý chỗ này, khẩu độ kính mở được liên tục. Tức là vòng khẩu không có nấc như các loại kính tân thời. Trên vòng có đánh dấu từng khẩu độ chính, nhưng ta hoàn toàn có thể xoay liên tục đến các vị trí, chẳng hạn khẩu độ f3.75, đại loại vậy.
Trái với khẩu độ linh hoạt, Ricohflex có tốc độ cực kỳ giới hạn, chỉ có năm nấc, từ 1/10, 1/25, 1/50, 1/100, 1/200 và B. Vâng, tốc độ tối đa chỉ có 1/200 giây. Thực ra, tui đã từng gặp một số máy Ricohflex đời cao, có tốc độ tối đa đến 1/300 hoặc thậm chí 1/500 (phiên bản Millenium). Tuy nhiên, đây không phải là điều gì quá nghiêm trọng. Không nhất thiết.
Máy sử dụng màn trập lá, gồm có ba lá thép xoáy tròn vô cùng đơn giản và hoạt động cực kỳ êm ái.
Xong phần cấu tạo, giờ ta đi vào phần quan trọng hơn cả, chất lượng ảnh chụp của Ricohflex.
Với cấu trúc kính và cơ phận quá đơn sơ, Ricohflex cho ta những tấm ảnh chụp chất lượng tốt đáng kinh ngạc. Màu sắc đậm đà. Độ tương phản cao. Độ nét hoàn toàn ổn. Tất nhiên, nếu so sánh với các loại kính tân kỳ hơn, hoặc mạnh dạn so sánh với Rolleiflex (sic), thì Ricohflex không thể nào bì kịp về độ nét. Tuy nhiên, với giá thành (hiện tại) chỉ bằng một phần mười, một phần hai mươi so với Rolleiflex, chất lượng ảnh Ricohflex mang lại tỏ ra xứng đáng về tài chánh hơn rất nhiều lần.
Quan trọng hơn cả, máy Ricohflex có kích thước rất nhỏ, và trọng lượng nhẹ. Cộng với hình dạng quá đơn giản, khiến cho việc thao tác sử dụng của ta vô cùng nhanh gọn, hiệu quả. Màn trập lá hoạt động êm ái, giúp ta chụp được ở mức tốc độ thấp như 1/25 hoặc thậm chí 1/10. Việc chụp ảnh trong điều kiện ánh sáng yếu đã có phần dễ chịu. Cơ phận lên cò và lên phim hoạt động riêng rẽ là một ưu điểm tuyệt vời cho việc chụp chồng phim. Ta có thể chụp chồng bao nhiêu pose tuỳ ý, mà tấm phim không hề xê dịch. Điều này, không phải máy Rolleiflex nào cũng làm được.
Như vậy, những ưu thế của Ricohflex ta có thể liệt kê ra là: Ống kính rất tốt. Hoạt động êm ái, ít rung. Kích thước nhỏ gọn, thao tác đơn giản. Có khả năng chụp chồng phim.
Tuy nhiên, máy ảnh nào cũng vậy, không thể nào không có khuyết điểm. Điều duy nhất tui không hài lòng ở Ricohflex là khung ngắm quá tối. Với kính ngắm độ mở f3.5 và cấu tạo buồng gương phản xạ quá tối giản, hình ảnh trong khung ngắm sẽ rất tệ nếu ta chụp ảnh trong nhà (cho dù đang là ban ngày). Cần nhiều kiên nhẫn ở phần này.
Kết luận.
Ricohflex luôn là một chiếc máy ảnh bị xem nhẹ. Trong thế giới máy ảnh song kính phản chiếu với nhiều tên tuổi lớn như Rolleiflex, Ikoflex, Yashica, Minolta, chiếc máy đơn sơ này chưa bao giờ gây được sự chú ý. Nhưng với những gì nó mang lại, Ricohflex thực sự là một lựa chọn khác biệt và xứng đáng cho chúng ta. Riêng với những ai mới bước vào chụp phim khổ trung, Ricohflex chính là lựa chọn hàng đầu.
14/03/2015